Jaarverslag 2019

Download PDF
3.297
Deelnemers
3.624 ton
Ingezameld gewicht
23.514
Inzamelpunten
28.915
Ophalingen
67,2%
Inzamelpercentage
90%
Inzameleffinciëntie

2019: absoluut recordjaar

Zo werd er in 2019 maar liefst 3.624 ton afgedankte batterijen ingezameld, een stijging van zo’n 13% tegenover 2018. Daarmee stijgt het inzamelpercentage van draagbare batterijen van 61,6% in 2018 naar 67,2% in 2019 – ver boven de doelstellingen van de Europese en Belgische overheden. Daarmee blijven we wereldwijd absolute koploper en willen we iedereen die vorig jaar gebruikte batterijen heeft binnengebracht bij deze van harte danken!

Een deel van dit succes kan verklaard worden doordat Bebat het inzamelen van batterijen voor iedereen eenvoudig en efficiënt wil maken. Met bijna 24.000 inzamelpunten – dat is 1 inzamelpunt per 500 inwoners – in eenvoudig bereikbare plaatsen als hyper- en supermarkten, winkels, talrijke scholen, bedrijven en recyclageparken is het voor iedere Belg heel makkelijk om gratis batterijen te deponeren.

Niet alleen qua inzameling was 2019 een recordjaar, ook voor onze deelnemers. We hebben ingezet op meer
vereenvoudiging. In 2019 lanceerden we een online test waarmee bedrijven makkelijk kunnen nagaan of ze moeten aansluiten bij Bebat. We hebben ook extra aandacht besteed aan specifieke doelgroepen zoals bv. de branche van de lichte elektrische voertuigen.  
Het resultaat? In 2019 telden we 3.297 deelnemers tegenover 2.765 in 2018. Een stijging met maar liefst 19%, wat Bebat ook op dit vlak koploper maakt in Europa.

Een andere belangrijke factor is
duidelijke en warme communicatie. In 2019 lanceerden we met succes ‘het kleine gebaar’, om aan te tonen dat - als ieder van ons een klein gebaar doet - we samen grote resultaten kunnen behalen. Met tv- en radiospots, zichtbaarheid op social media en scholencampagnes willen we de consument bewust maken van de noodzaak van selectieve inzameling, de inlevering activeren en het juiste gebruik van batterijen stimuleren. Zo waren de ‘Grote Lenteschoonmaak’ in Brussel en de ‘Gezocht’-campagne in Vlaanderen een ongelooflijk succes, dat we ook in 2020 willen verderzetten.

Over
plannen voor 2020 gesproken: de huidige, ingrijpende coronacrisis heeft uiteraard ook impact op onze activiteiten. We hebben de inzameling beperkt tot die inzamelpunten met essentiële dienstverlening en onze tv- en radiospots aangepast om voorlopig batterijen thuis te bewaren, de viering van ons 25-jarig bestaan wordt op een laag pitje gezet en – vooral – we bieden onze deelnemers de mogelijkheid om betalingen uit te stellen tot na de crisis.

Vanaf 7 april zijn we terug gestart met beperkte ophalingen en sorteren en recycleren we opnieuw, allemaal binnen de regels die gelden in deze uitzonderlijke omstandigheden.

Toch willen we ook in 2020 – samen met alle consumenten, deelnemers en partners – verder werken aan
een beter milieu door steeds beter te recycleren. Daarbij moeten we zeker rekening houden met de veranderende inzamelstroom. Batterijen worden steeds groter en krachtiger, het gemiddelde gewicht neemt toe en het aandeel van batterijen met een langere levensduur blijft groeien.

Eén van de speerpunten voor 2020 is voor ons dan ook
veiligheid. Voor onze inzamelpunten, onze partners en – vanzelfsprekend – alle Belgen. In 2020 willen we dan ook een nieuw veiligheidsplan uitrollen dat hierop volop inspeelt.

Om de inzameling van
batterijen uit elektrische voertuigen te vereenvoudigen hebben we de handen in elkaar geslagen met onze buitenlandse collega’s en stellen we Reneos voor, een oplossing die het inzamelen van EV-batterijen doorheen heel Europa mogelijk maakt.

Op Europees vlak willen we actief bijdragen tot
de Europese batterijrichtlijn die dit jaar wordt afgewerkt. Omdat de levenscyclus van batterijen verder blijft groeien, willen we daarbij de nadruk leggen op de ‘beschikbaarheid voor inzameling’. Zo leggen we de lat, ook voor onszelf, nog altijd erg hoog maar blijven onze activiteiten verder in de toekomst nog steeds haalbaar.  

In 2020 willen we – samen met alle Belgen, deelnemers en partners – nog meer gebruikte batterijen veilig inzamelen en steeds beter recycleren voor een beter milieu.

Blijf voorzichtig en gezond. #allemaalsamen

Peter Coonen
Gedelegeerd Bestuurder
Yves Van Doren
Voorzitter Raad van Bestuur

Missie

01
Bij Bebat werken we aan een beter milieu door steeds meer gebruikte batterijen in te zamelen en ze steeds beter te recycleren.
02
Wij maken inzamelen en recycleren zo gemakkelijk, veilig en efficiënt mogelijk.
03
Wij stimuleren duurzaam gebruik, inzameling en recyclage door breed en duidelijk te communiceren.

Organisatie

Bebat is een vereniging zonder winstoogmerk (vzw), opgericht in 1995 door de producenten van batterijen en zorgt er voor dat bedrijven kunnen voldoen aan hun wettelijke aanvaardingsplicht.

Bebat geeft gebruikte batterijen een nieuw leven en behoort tot de wereldtop voor de inzameling van batterijen. In onze bijna 24.000 inzamelpunten kunnen gebruikte batterijen gratis en gemakkelijk worden gedeponeerd. Bebat organiseert de ophaling, sortering en recyclage ervan.De bestuursorganen van Bebat worden gevormd door vertegenwoordigers van volgende bedrijven, organisaties en overheden:

Wat doet Bebat voor aangesloten bedrijven?

1

Rapporteren

Het registreren en rapporteren van het aantal op de markt gebrachte batterijen.

2

Inzamelnetwerk

Het organiseren en onderhouden van een landelijk dekkend netwerk.

3

Sensibiliseren

Consumenten sensibiliseren en preventieve acties ondernemen.

4

Inzameldoelstellingen

De wettelijke inzameldoelstellingen behalen.

5

Gewicht rapporteren

Het ingezamelde gewicht rapporteren.

6

Correct recycleren

De ingezamelde batterijen correct recycleren.

7

Recyclagerendementen

De wettelijke recyclagerendementen behalen en hierover rapporteren.

Deelnemers

Totaal aantal deelnemers
2.216
2017
2.765
2018
3.297
2019
Totaal aantal deelnemers met een vereenvoudigde aangifte
1.235
2017
1.772
2018
2.336
2019
Totaal aantal deelnemers met een niet-vereenvoudigde aangifte
981
2017
993
2018
961
2019
Aantal deelnemers dat losse batterijen op de markt brengt
317
2017
585
2018
789
2019
Aantal deelnemers dat enkel batterijen in een toestel op de markt brengt
1.189
2017
1.248
2018
1.442
2019
Aantal deelnemers dat zowel batterijen los als in een toestel op de markt brengt
710
2017
932
2018
1.065
2019

Audits

Bebat helpt aangesloten bedrijven om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen. We maken dit zo makkelijk mogelijk  en zijn transparant in onze communicatie.

De audits zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat alle aangesloten bedrijven op een eerlijke manier bijdragen aan het Bebat-systeem. Elk aangesloten bedrijf wordt minstens om de 3 jaar gecontroleerd.

Volledige audits
214
Vereenvoudigde audits
652
TOTAAL
866

Op de markt gebrachte batterijen

*Opmerking bij het gebruik van de figuren: de weergegeven cijfers worden soms tot op de eenheid afgerond. Hierdoor kunnen afwijkingen ontstaan tussen de weergegeven totalen en de som van de individuele cijfers.
Herlaadbaar versus niet-herlaadbaar
Draagbaar - Industrieel - Automotive
Ingebouwd versus vervangmarkt
*Opmerking bij het gebruik van de figuren: de weergegeven cijfers worden soms tot op de eenheid afgerond. Hierdoor kunnen afwijkingen ontstaan tussen de weergegeven totalen en de som van de individuele cijfers.

Conclusie

Het aantal op de markt gebrachte batterijen in 2019 kent een stijging van 18.654.467 batterijen (8%) ten opzichte van 2018. Deze stijging wordt voornamelijk teweeggebracht door de alkaline, zinkkool en lithium primaire batterijen, maar ook door de lithium herlaadbare batterijen.

De batterijen die dienen voor de aandrijving van hybride, plug-in en elektrische voertuigen, ook 'propulsion car' of Electrified Vehicles (EFV) genoemd, kennen dit jaar opnieuw een stijging (23%) De stijging doet zich enkel voor bij de categorie lithium herlaadbaar (47%). Het aantal nieuw ingeschreven EFV voertuigen bedroeg in 2019 45.644, in 2018 was dit aantal
29.549[1]. 73% van de batterijen van de nieuw ingeschreven wagens werd bij Bebat aangegeven.

Als we draagbare, industriële en automotive batterijen apart bekijken, zien we dat die op een andere manier evolueren. Draagbare, industriële en automotive batterijen kennen een stijging, maar de industriële batterijen stijgen het sterkst (35%) tegenover draagbare (8%) en automotive (1%). Doordat er veel minder industriële batterijen dan draagbare batterijen op de markt gebracht worden, weegt deze sterke stijging van het aantal industriële batterijen niet zwaar door op het totaal in stuks en nemen we een stijging (8%) waar in het geaggregeerd resultaat.

Het totale op de markt gebrachte gewicht is in 2019 met 6.058 ton gestegen ten opzichte van 2018. Dit komt overeen met een stijging van 11%. Deze stijging is in hoofdzaak te verklaren door een sterke stijging bij lithium herlaadbare propulsion car batterijen en de loodaccu’s. De stijging van het op de markt gebrachte gewicht loodaccu’s wordt veroorzaakt door de industriële loodbatterijen en de automotive loodbatterijen.

Binnen de niet-herlaadbare batterijen, stijgen de zinkkool (7%), de alkaline (7%) en lithium primair (29%). De zilveroxide (-4%) en de zink-lucht batterijen (-23%) daarentegen dalen. Bij de algemeen herlaadbare batterijen ziet men een daling van het gewicht van nikkel-cadmium (-4%) terwijl het gewicht van de loodbatterijen (5%) nikkel-metaalhydride (13%), en lithium herlaadbare (4%) stijgen. Een stijging vond plaats in het gewicht van de op de markt gebrachte EFV batterijen (99%) ten opzichte van 2018.
Dit is te wijten aan:

  • Een stijging van het aandeel elektrische voertuigen in het aantal EFV voertuigen.
  • Een stijgend rijbereik voor EFV voertuigen.
  • Een stijgend aantal EFV voertuigen andere dan personenwagens.
[1] Bron: Website Statbel - inschrijving nieuwe motorvoertuigen in 2018 en 2019.
https://statbel.fgov.be/nl/themas/mobiliteit/verkeer/inschrijving-motorvoertuigen#figures

Inzamelresultaten

Totaal inzamelresultaat in gewicht (in ton)
Inzamelresultaat draagbare batterijen in gewicht (in ton)
Totaal inzamelresultaat per inzamelkanaal (in %)

Totaal inzamelresultaat per inzamelkanaal (in %)

Er werden meer dan 152.000.000 batterijen ingezameld in 2019.
De ingezamelde hoeveelheid in België steeg in 2019 met 13% of 416 ton. Dit is in hoofdzaak te wijten aan:

  • Het continu motiveren van de burger om zijn batterijen binnen te brengen. Dit wordt aangetoond met een stijging van 11% in de retail, 53% in de scholen en 8% in de recyclageparken.

Een groei van 13% per jaar voor alle gewesten samen en over de kanalen heen is uitzonderlijk goed. Dit jaar overtreft qua inzameling zelfs het uitzonderlijke jaar van inzameling 2016 met de bijzonder succesvolle K3-actie.

Vanaf 2014 is er gekozen om de EFV-batterijen (batterijen voor hybride en elektrische voertuigen) die ingezameld worden bij en voor autoproducenten apart te vermelden. In voorgaande jaarrapporten was dit cijfer in het inzamelcijfer van het kanaal ‘bedrijven’ inbegrepen.

In 2012 en eerder was de inzameling van EFV-batterijen klein en occasioneel en werd ze niet apart geregistreerd. Daarnaast zijn in dit jaarverslag enkel de EFV-batterijen afkomstig van de Belgische markt in rekening gebracht.

De figuren hierboven stellen het gewicht van elk inzamelkanaal voor, per regio en voor heel België.

In Vlaanderen blijven bedrijven het belangrijkste inzamelkanaal (34%), gevolgd door recyclageparken (24%) en retail (18%). In Wallonië zijn vooral bedrijven (27%) en recyclageparken (25%) belangrijke inzamelaars in 2019. In Brussel zijn de voornaamste inzamelkanalen retail (31%) en bedrijven (28%).

67,2%
Inzamelpercentage 2019 België

67,2% is het inzamelpercentage dat Bebat behaalde in 2019 volgens de wettelijke berekeningsmethode in België. Het is echter zeker niet zo dat de overblijvende 32,8% van de batterijen in het milieu terechtkomen.

De wettelijke berekeningsmethode houdt onvoldoende rekening met de lange levenscyclus van batterijen, die gemiddeld 6 jaar bedraagt. Met 67,2% behaalt Bebat ruimschoots de wettelijke doelstelling voor België en doet hiermee beter dan de Europese doelstelling die voor 2019 werd vastgelegd op 45%. België is duidelijk koploper in Europa en de rest van de wereld.

>90%
Percentage inzamelefficiëntie

Omdat de wettelijke berekeningsmethode geen realistisch beeld geeft van de werkelijke inzamel-efficiëntie, laat Bebat regelmatig onderzoek uitvoeren naar de aanwezigheid van batterijen in huishoudafval.

Meerdere studies tonen aan dat er per 100 kg huisvuil slechts 1 batterij wordt teruggevonden. Dit betekent dat Bebat meer dan 90% inzamelt van de batterijen die consumenten willen wegwerpen.

10.850.000
Aantal consumentenbewegingen

Toestellen worden steeds kleiner, daardoor worden batterijen steeds lichter en neemt het gemiddelde gewicht van de batterijen die Bebat inzamelt voortdurend af.

Om evenveel gewicht in te zamelen moeten consumenten meer batterijen inleveren en dus vaker een inzamelpunt bezoeken. In 2019 genereerden we meer dan 10.850.000 consumentenbewegingen, ongeveer 1.200.000 meer dan in 2018.

Recyclage

Sorteren en verwerken

Wat sorteren we en welke materialen kunnen we terugwinnen?

Herwonnen metalen

Wat kunnen we potentieel doen met de herwonnen materialen?
=
Tablet
256
lege batterijen
=
Fiets
2.132
lege batterijen
=
Bril
13
lege batterijen
=
Vliegtuig
> 500.000
lege batterijen
=
Driewieler
1.421
lege batterijen
=
Gieter
120
lege batterijen

Verwerkers

De Belg en batterijen

  • 2 à 3 keer
    brengt een Belg gemiddeld zijn batterijen binnen in een Bebat inzamelpunt.
  • 131 batterijen
    heeft een gemiddeld gezin in huis, waarvan 26 leeg zijn.
  • 22 batterijen
    koopt een Belg gemiddeld per jaar.
    15 zijn daarvan los, 7 zitten er daarvan in een toestel.
  • 95%
    kent het Bebat-systeem
  • 95%
    kent het merk Bebat, in 2010 was dit slechts 51%.

Bronnen:
Declaraties op de markt gebrachte batterijen Bebat 2019
Wettelijke bevolking N.I.S. 01/01/2019
IVOX onderzoek 2019 Batterijen-onderzoek
Insites 2019 - Evaluatie campagne Bebat
IVOX 2019 - Posttest campagne Bebat

Marketingcampagnes

Cijfers TV campagne

Bijna 8 op 10 respondenten herinneren zich spontaan dat ze de spot gezien hebben. Na het zien van deze spot, overweegt bijna 8 op 10 van de respondenten om gebruikte batterijen binnen te brengen naar een Bebat inzamelpunt.

Bijna 7 op 10 respondenten vinden deze spot goed gemaakt. Meer dan 7 op 10 van de respondenten is fan/liefhebber van het recycleren van gebruikte batterijen na het zien van deze spot. Meer dan 7 op 10 respondenten voelen zich aangesproken door de boodschap van de spot. 92% van de respondenten vindt het duidelijk dat deze spot voor Bebat is.

Bron:
Insites 11/2019

Cijfers radio campagne

Bijna 8 op 10 respondenten herinneren zich spontaan dat ze de spot gehoord hebben. Na het horen van deze spot overweegt meer dan 7 op 10 van de respondenten om gebruikte batterijen binnen te brengen naar een Bebat inzamelpunt.

65% van de respondenten vindt de spot goed gemaakt. Meer dan 6 op 10 van de respondenten is fan/liefhebber van het recycleren van gebruikte batterijen na het zien van deze spot. Bijna 7 op 10 respondenten voelen zich aangesproken door de boodschap van de spot. 85% van de respondenten vindt het duidelijk dat deze spot voor Bebat is.

Bron:
Insites 5/2019

Een greep uit onze campagnes

Preventie

Verschillende preventieboodschappen in de belangrijkste Nederlandstalige kranten.

Nostalgie Magic Tour

Een tweede leven ten voordele van minder bedeelde kinderen

Grote Lenteschoonmaak

Bebat en Leefmilieu Brussel organiseerden een “Grote lenteschoonmaak”.

Villa Pila

Een educatief programma “Villa Pila”-voor schoolkinderen van 8 tot 12 jaar

B2B marketing

Het werven van nieuwe deelnemers.

Gezocht campagne Vlaanderen

Een grootschalige inzamelactie in Vlaanderen met als thema ‘Gezocht’.

Bekijk het volledige rapport

Download PDF